Azerbaycan’da ve dünyanın farklı ülkelerinde düzenlenen çeşitli anma programlarıyla Hocalı Katliamı’nın kurbanları 28. yılında anılıyor.
Hocalı… Azerbaycan’da 2600 ailenin, toplamda 11 bin kişinin yaşadığı bir yerleşim yeri.
1992 yılında Azerbaycan ile Ermenistan arasında yaşanan savaş sırasında Ermeni güçleri, 25 Şubat’ı 26 Şubat’a bağlayan gece, Dağlık Karabağ’ın Hocalı kasabasına girerek resmi rakamlara göre 83’ü çocuk, 106’sı kadın olmak üzere 613 kişi hayatını kaybetmesine sebep oldu.
Hayatını kaybeden kişilerde yapılan otopsilerde cesetlerin birçoğunun insanlık dışı uygulamalara maruz kaldığı ve işkence görerek öldürüldüğü anlaşıldı. Cesetlerin çoğunun kafa derilerinin yüzüldüğü, gözlerinin oyulduğu ve birçoğunun başının kesildiği otopsi raporlarında belirtildi.
Hocalı’ya 5 Şubat 1992’den itibaren saldıran Ermeniler, Sovyet Kızıl Ordusunun 366’ıncı Motorize Alayı’nın bütün araçlarını kullanarak şehri iki saat boyunca top ve tank ateşine tuttu. Uluslararası insan hakları örgütlerinin raporlarına göre, Ermeni askeri güçleri Sovyet Rus ordusunun da desteğini alarak düzenlediği saldırıda 613 Azerbaycan Türkü’nü katletti. 500’e yakın sivil ağır yaralandı. 1250’den fazla kişi de esir alındı. Resmi verilere göre 150 esirden bir daha hiç haber alınamadı.
Azerbaycan Milli Meclisi, 1994 yılında düzenlenen bir oturumda, 613 vatandaşının katledildiği hadiseyi, ‘Hocalı Soykırımı’ olarak kabul etti. Bosna Hersek, Pakistan, Meksika, Macaristan, Kolombiya, Çek Cumhuriyeti, Honduras, Peru, Sudan ve İslam İşbirliği Teşkilatı tarafından da ‘soykırım’ olarak tanındı
Hocalı Katliamı’nı 5 ülke parlamentosu kınarken, ABD’de 16 eyalet meclisi, yaşananları ‘soykırım’ olarak gören kararları kabul etti.
BM Güvenlik Konseyi’nin Hocalı Katliamı hakkında bağlayıcı bir karar almasını Rusya tarafından engellendiği belirtiliyor. 1993 yılında BM Genel Kurulu, Ermenistan’ı kınadı. Ayrıca BM Güvenlik Konseyi, Ermenistan’ın işgal ettiği Azerbaycan topraklarını terk etmesini istedi.
Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) üyeleri “Ermeniler tüm Hocalı sakinlerini katletti” ifadesinin yer aldığı bir bildirgeye imza attı.
Türkiye ise Hocalı’da yaşananlara resmi olarak ‘katliam’ tanımlaması yapıyor. Ancak ‘soykırım’ olarak görmüyor. Yaşanılanların soykırım “sayılması için Hocalı Katliamı’nın 21. Yıldönümünde sunulan kanun teklifi TBMM’de kabul görmemişti.
Türk, yok edilmeye, soykırıma uğramaya ve sessiz kalmaya mahkum bir milletin adı değildir. Türk, insanlığın, ahlakın, faziletin ve doğruluğun bütünleştiği bir milletin adıdır. Türk milleti tarihin hiçbir döneminde soykırım gibi bir insanlık suçu işlememiştir. Ancak, arkasını her döndüğünde katliama maruz kalmıştır. Hocalı da bunun en acı örneğidir. Hocalı Katliamı’nın 28. Yıldönümünde hayatını kaybedenleri rahmetle anıyorum.
Köşe Yazısına Buradan Ulaşabilirsiniz.
Bir yanıt bırakın